Ik kom aan in Tokyo op dinsdag 17 april. Vervolgens met de trein van Narita naar Kabukicho. Woensdagochtend wordt gestart met koffie en een broodje. Daarna naar de Meiji Jingu Shrine gelopen om de benodigde tijd op te nemen en de route te verkennen. Vanaf het hotel tot in de dojo kost zo'n 20 minuten lopen. Bij de dojo aangekomen een gesprekje gehad met een Duitse kyudojin. Hij wist te vertellen dat de inschrijving al op donderdag mogelijk was. Hoefde ik vrijdag niet, al te vroeg, rond 8 uur in de rij te staan.
Vrijdag 20 april, de eerste dag van het seminar begint wat chaotisch. Niet iedereen begrijpt dat we rekening met elkaar dienen te houden omdat de ruimte nogal beperkt is. Na de officiele opening worden we in 2 groepen verdeeld. Een groep gaat naar de Chuo dojo en de andere groep naar de Sheisekan dojo. Binnen de dojos wordt gerouleerd tussen de shajo, de makiwara room en de lecture room. Onze sensei is Hanshi Hachidan Takashi Fuchimoto, bijgestaan door Gerald Zimmerman sensei en Feliks Hoff sensei.

Er zijn erg veel deelnemers wat betekent dat er niet veel kan worden geschoten en het lesgeven moeizaam verloopt. Hier komt bij dat het niveau binnen de groepen sterk uiteenloopt. Van shodan, waarvan sommigen zonder enige kennis, tot en met sandan met een aantal jaren ervaring. Dit maakt het de sensei niet gemakkelijk.
Ik heb heel erg veel respect voor het onuitputtelijke geduld dat de sensei met ons hebben. Het seminar verloopt zoals gewoonlijk, drie dagen trainen waarvan de laatste dag de generale repetitie voor de shinsa. De nadruk ligt op dozokuri en zanshin. Er wordt ook veel aandacht besteed aan de betekenis achter het groeten van de kamidana. De spanning is tijdens de generale al van de gezichten af te lezen.
De generale repetitie gaat best goed maar ik heb geen treffers. De volgende dag, shinsa, ben ik pas rond 14.50 uur aan de beurt. Ik maak mijzelf wijs dat ik niet zenuwachtig ben maar mijn hart klopt in mijn keel. Ik probeer alle bewegingen op mijn ademhaling af te stemmen maar dat resulteert in nog meer spanning in mijn spieren en houding. Toch heb ik het idee dat het best goed gaat.
Het eerste schot was redelijk, gestrekte houding en de schouders laag. Na hanare niet met de yunde gezakt en de pijl met een strakke lijn rechtsboven in de mato. Het tweede schot, lichaam beter gestrekt en groter getrokken. De pijl echter niet helemaal strak, dwarrelt een beetje maar komt, pats, midden in de mato. De hassetsu ging goed, het groeten en in- en uitlopen ook. Nu hopen dat het voldoende was.
De sfeer was best goed te noemen met uitzondering van een aantal mensen die geen enkele rekening houdt met de andere kyudojin, de sensei en de omgeving waarin zij zich mogen bevinden. Er wordt niet gegroet, mensen gaan tijdens de instructie op de tribune zitten en liggen, kletsen dwars door de sensei heen, staan te kwetteren als eenden, noem maar op.
Wat mij het meeste raakt is dat ook sommige Nederlandse deelnemers zich blijkbaar niet weten te gedragen. Dit is ons toch wel heel anders geleerd. Op de dag van de shinsa staan 30 sensei en assistenten voor ons klaar en stellen zich een voor een aan ons voor. Sommigen deelnemers waaronder ook uit Nederland komen pas gedurende de ochtend in de dojo aankakken. Als antwoord op mijn vraag of het niet een beetje respectloos is om zo laat te komen geeft een van de Nederlanders als commentaar dat de sensei dan maar niet zo vroeg hadden moeten beginnen.
Er wordt tusssen de Nederlanders met geen woord gesproken over de situatie van de renmei. Het lijkt erop dat iedereen het onderwerp het liefst uit de weg gaat.
Ondanks een alles was het voor mijzelf een fijn seminar en een 'goede' shinsa. Ik heb erg genoten van de sensei, de sfeer en de omgeving en ik ben heel blij dat ik erbij mocht zijn.
.